Yusuf Özkan | Lahey
Hollanda’da yapılan erken genel seçimde oy verme işlemi yerel saatle 21:00’de sona erdi ve oy sayımına başlandı.
Ipsos sandık çıkış anketine göre, Geert Wilders’in lideri olduğu aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) ilk sırada.
PVV 17 olan sandalye sayısını 35’e yükselterek, büyük bir zafer elde etme yolunda.
Frans Timmermans liderliğinde seçime gren İşçi Partisi (PvdA) – Yeşil Sol Parti (GL) ittifakı, 26 sandalye ile 2. sırada yer alıyor.
Dilan Yeşilgöz liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi 2021 seçimlerine göre 11 milletvekili kaybederek, 23 sandalye ile 3. gözüküyor.
Pieter Omtzigt liderliğindeki merkez sağ Yeni Sosyal Sözleşme Partisi’nin (NSC) de 20 milletvekili kazanacağı hesaplanıyor.
46 sandalyeninse daha küçük partilerce paylaşılacağı öngörülüyor. Bunlar arasında iki sandalyeyle Türkiye ve Fas kökenli seçmenlerin oy verdiği DENK Partisi de var.
Sandık çıkış anketlerinin açıklanması, Wilders’in seçim karargahında önce şaşkınlık sonra sevinç yarattı.
Hollanda medyasına konuşan PVV taraftarları sonuca inanamadıklarını söyledi.
PVV lideri Geert Wilders, sonucu sosyal medya platformu X’ te “35!” mesajıyla duyurdu.
Daha sonra destekçilerine seslenen Wilders “Kuran ve camilerin yasaklanması gibi demokratik olmayan ya da anayasaya aykırı tedbirler almayacağız” dedi.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Wilders’i ilk kutlayan lider oldu ve “Değişim rüzgarları geldi!” dedi.
Koalisyon formülleri
Sandık çıkış anketlerine göre, koalisyon hükümeti için en az 4 partinin bir araya gelmesi gerekiyor ancak siyasi partilerin bugüne kadar yaptığı açıklamalar bunun zor olacağını gösteriyor.
Aşırı sağcı küçük partiler dışındaki diğer siyasi oluşumlar Wilders ile hükümet ortaklığına sıcak bakmıyor.
Seçim kampanyası başlangıcında Wilders ile koalisyona yeşil Işık yakan Dilan Yeşilgöz seçime iki gün kala, aşırı sağcı liderin başkanlığındaki bir hükümete girmeyeceğini açıkladı.
Sosyal demokratlar ve Pieter Omtzigt liderliğindeki NSC de, Wilders ile hükümet ortağı olmayacağını belirtmişti.
Seçimin kaybedenleri
İlk sonuçlara göre, Dilan Yeşilgöz’ün Hollanda tarihinin ilk kadın başbakanı olma olasılığı ortadan kalkıyor.
Seçimin en büyük kaybedenlerinden biri Dilan Yeşilgöz liderliğindeki VVD olacak gibi görünüyor. Yıllardır Hollanda’nın en büyük partisi olan liberal sağcı VVD, 2021’de elde ettiği 34 sandalyeden 11’i kaybediyor.
Sol liberal Demokratlar 66 (D66) da, 24 milletvekilinden 14’ünü kaybediyor.
Merkez sağ Hıristiyan Demokrat Partisi’nin (CDA) de, 15 olan sandalye sayısı 5’e iniyor.
Aşırı sağcı Demokrasi Forumu Partisi (FvD), 8 sandalyeden 3’e, Sosyalist Parti de 9 sandalyeden 5’e geriliyor.
Türkiye ve Fas kökenli seçmenlerin desteklediği Denk Partisi de, sahip olduğu 3 milletvekilinden birini kaybediyor.
