Ev sahipleriyle kiracılar arasında yıllardır bir sulh hakimdi. Ta ki enflasyonda yükseliş hızlanana dek! Tek sorun enflasyon da değildi. Özelikle İstanbul’da yabancılara kiraya verilen evler bazı ev sahiplerinin iştahını açmıştı. Kiralarda artış yetmedi, mevcut kiracıyı çıkararak yenilerini pahalıya almak için türlü bahane peşine düştüler. İşte bir avukattan bu bahanelere yasal karşılıklar.
2021’de artışa geçen enflasyon, kiralarda bardağı taşıran son damla oldu. Öncesinde özellikle İstanbul’da yabancıların talep ettiği evlerde görülen ev sahibi iştahı, pandemi, kurlar derken inşaat üretimleri de azalınca denge bozulmuştu.
Ev fiyatları arşa değerken, kiralar da onu izledi. İstanbul’da son 4 yılda kiralar yüzde 841 oranında artarken, Ağustos 2023’te ortalamada 19 bin lirayla zirveyi gördü.
Pandemide artan fiyatlama baskısı, 2021 sonunda yükselişe geçen enflasyonla bozulmuştu. Ancak halen güvence olarak TÜİK TÜFE 12 aylık ortalamalar var derken 2022 Haziran’da da o güvence hükümetin kiralara yüzde 25 sınırı getirmesiyle kalktı ve kiracı/ev sahibi ilişkisi 3. sayfa haberlerine döndü.
Kiracı da ev sahibi de kendini enflasyona karşı korumaya çalışıyordu. Her iki tarafta da iyi niyetli kişiler olduğu kadar kötü niyetliler de vardı. Bu da türlü bahaneler doğurdu. İşte, bir avukat bahanelere karşı kiracının yasal haklarını yazdı.
“Ev sahibiniz sözleşme süremiz bitti diyerek sizi çıkaramaz. Kiranızı en fazla %25 oranında arttırabilir. Hiçbir sebep yokken 10 yıldan önce tahliye davası açamaz.”
“Evime taşınacağım, oğlum taşınacak diye tahliye talebinde bulunursa, 3 sene boyunca başkasına kiralayamaz.”
“5 yıldan önce kira tespit-artış davası açamaz. İhtiyaç nedeniyle tahliye davası açarsa, eve ihtiyacı olduğunu ispat etmek zorundadır.”
“Kiradaki evin satılması halinde yeni ev sahibi de sizi dilediği gibi çıkaramaz, onunda dava açıp eve ihtiyacı olduğunu ispat etmesi gerekmektedir.”
Tabi tüm bunlar yasal haklar. İyi niyet çerçevesinde anlaşmayı ve hukuk tarafında da biriken dosyalar nedeniyle davalık olmamayı da özellikle ev sahiplerine tavsiye ederiz. Siz ne dersiniz?
